Ο νομικός Αδαμάντιος Ανδρουτσόπουλος υπηρέτησε ως υπουργός οικονομικών από την 21η Απριλίου 1967 ως τον Αύγουστο του 1971. Από τότε μέχρι την 5η Μαΐου 1973 υπηρετούσε στο υπουργείο εσωτερικών, από το οποίο παραιτήθηκε όταν ο τότε πρωθυπουργός Γεώργιος Παπαδόπουλος του ανακοίνωσε εμπιστευτικά ότι σχεδιαζόταν πολιτειακή μεταβολή, η οποία θα συνέβαινε σύντομα. Δηλαδή το καθεστώς είχε αποφασίσει την κήρυξη του Βασιλιά Κωνσταντίνου ως έκπτωτου πριν συμβεί το περιστατικό με το πλοίο Βέλος, για το οποίο κατηγορήθηκε ο τότε ανώτατος άρχοντας ότι οργάνωσε. Στο βιβλίο του "Η μαρτυρία ενός πρωθυπουργού", ο υπηρετήσας ως πρωθυπουργός της Ελλάδας μετά την ανατροπή του καθεστώτος του Γεωργίου Παπαδοπούλου, ο Αδαμάντιος Ανδρουτσόπουλος, αναλύει τις απόψεις του όσον αφορά το πολιτειακό και την αποχώρησή του από την κυβέρνηση Παπαδόπουλου. Σας παρουσιάζουμε χαρακτηριστικά αποσπάσματα από αυτό.
Μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου της 5ης Μαΐου 1973, ο πρωθυπουργός (Παπαδόπουλος) με κάλεσε στο γραφείο του για να μου ανακοινώσει ότι είχε αποφασιστεί πολιτειακή μεταβολή, η οποία επρόκειτο να ανακοινωθεί συντόμως και ότι ήταν αναγκαία η βοήθεια και η συνεργασία μου. Ανέσυρα από τον χαρτοφύλακά μου την παραίτηση, την οποία είχα πάντοτε έτοιμη και μετά την ολιγόλεπτη συνομιλία, η οποία επακολούθησε και την προσπάθεια μεταπείσεώς μου, εδήλωσα κατηγορηματικώς ότι αποκλείω την ανάκλησή της και ότι η απόφασή μου είναι οριστική. Είχα πεισθεί ότι η συμμετοχή μου στην κυβέρνηση εκείνη δεν είχε κανένα πλέον σκοπό και δεν εξυπηρετεί οποιαδήποτε ανάγκη.
Τα γεγονότα, τα οποία επακολούθησαν και τα σφάλματα, τα οποία διαπράχθηκαν, εσηματοδότησαν την πορεία και προδιέγραψαν την κατάληψη της κυβέρνησης εκείνης. Είναι γνωστά όσα συνέβησαν, εν τούτοις επιβάλλεται να αναφερθούν ορισμένα, διότι το ψεύδος έχει καταστεί κανόνας στις σχέσεις και τις συγκρούσεις του δημοσίου βίου, η αλήθεια παραποιείται ή αποκρύπτεται προκλητικά και η ιστορία κακοποιείται βαναύσως.
Η ανακήρυξη της αβασίλευτης δημοκρατίας υπήρξε πράξη άκαιρη, άσκοπη και άστοχη. Η πολιτειακή μεταβολή δεν είχε τεθεί ως στόχος της επανάστασης ούτε μέχρι της εποχής εκείνης είχαν ανακύψει λόγοι υψίστης εθνικής σημασίας, οι οποίοι ενδεχομένως επέβαλαν μια τοιαύτη ενέργεια. Είναι γνωστό ότι ευθύς εξ αρχής εκδηλώθηκε αντίθεση μεταξύ βασιλέως και επανάστασης, η οποία κορυφώθηκε με την αντεπαναστατική ενέργεια της 13ης Δεκεμβρίου 1967 και αναχώρηση του βασιλέως από την Ελλάδα. Αλλά τότε ούτε σκέψη καν έγινε περί κατάργησης του θεσμού ή εκθρόνισης του βασιλέως. Βεβαίως η αντίθεση υπεθάλπετο και οι τριβές συνεχίζονταν και όλες οι προσπάθειες συνδιαλλαγής απετύγχαναν. Είναι όμως πολιτικώς αδιανόητο πως η κυβέρνηση, η οποία διακήρυσσε την γραμμή της "πολιτικοποιήσεως" την ίδια στιγμή ανακινεί το πολιτειακό, το οποίο την αποξενώνει από μεγάλα τμήματα του λαού, τοποθετημένα υπέρ του βασιλικού θεσμού. Κατά τον εθνικό διχασμό, ο οποίος διέσπασε την ψυχή του έθνους, η πολιτειακή κρίση είχε τη μορφή της σύγκρουσης δύο προσωπικοτήτων ηφαιστειώδους εκρηκτικότητας, ενός βασιλέως, του Κωνσταντίνου ΙΒ' και ενός πολιτικού, του Ελευθερίου Βενιζέλου, ανεξαρτήτως των διαστάσεων, τις οποίες προσέλαβε και των μετέπειτα εξελίξεών της. Ο Ελ. Βενιζέλος ούτε κατά του πολιτεύματος εστρέφετο ούτε κατά της δυναστείας. Σε δηλώσεις του προς τον Παρισιανό "Χρόνον" τον Δεκέμβριο του 1915 αφού τόνιζε ότι θα αποτελεί λάθος να πιστευθεί ότι συνωμοτεί κατά του "πολιτεύματος της συνταγματικής μοναρχίας" πρόσθετε:
"Διότι η Ελλάς δεν είναι έτοιμη για δημοκρατία και ίσως δε θα είναι έτοιμη επί αιώνες. Ουδέποτε επίστευσα ότι η δημοκρατία είναι κατάλληλη για τη διακυβέρνηση της Ελλάδος αυτήν την περίοδο της ιστορίας της. Έχω συχνά πει στο βασιλέα ότι η Ελλάς θα χρειασθεί τη δυναστεία του εκατό και ίσως διακόσια έτη ακόμη.
Το κόμμα των Φιλελευθέρων της Ελλάδος είναι σήμερα προσωπικό κόμμα. Εάν οτιδήποτε συνέβαινε στον αρχηγό του (Βενιζέλο) θα διαλυόταν και τα μέλη του θα προσχωρούσαν στα παλιά πολιτικά κόμματα. Εάν γινόταν δημοκρατία, θα έπρεπε να εκλεγώ πρόεδρος. Αλλά κανείς θα υπήρχε στο κόμμα Φιλελευθέρων για να με διαδεχθεί. Η Ελλάς θα περιήρχετο στη θέση του Μεξικού υπό τον Πορφύριο Ντιάζ. Τούτο υπήρξε κακό για το Μεξικό και θα αποβεί ακόμα χειρότερο για την Ελλάδα".
Οι συνεργάτες, οι συνεχιστές και οι διάδοχοί του (του Βενιζέλου) έθεσαν θέμα δυναστείας. Παραγνώρισαν τη διδασκαλία του ιδρυτή της σχολής. Συμβαίνει, σχεδόν πάντοτε, οι μαθητές με το φανατισμό του νεοφώτιστου να παρακάμπτουν και να υπερβαίνουν τη σοφία του διδασκάλου. Αλλά και εκείνοι, χωρίς να προβάλουν με πειστικότητα ανώτερες ιδεολογικές θέσεις, χρησιμοποίησαν κομματικά κριτήρια και η επιχειρηματολογία τους ουδέποτε υπερέβη το επίπεδο ενός στείρου αντιβασιλισμού. Το 1915 ο Ελ. Βενιζέλος δεν έθεσε ζήτημα προτιμήσεως αβασίλευτης δημοκρατίας έναντι βασιλευόμενης, αλλά θέμα κακής χρήσης των προνομίων του ανωτάτου άρχοντος. Επίσης και το 1923 το πολιτειακό ζήτημα δεν τέθηκε υπό την πολιτειακή του μορφή, αλλά υπό το πρόσχημα ότι ο ανώτατος άρχων, ο βασιλεύς Γεώργιος Β' είχε δήθεν συμμετάσχει στην αντεπανάσταση του 1923, ενώ ήταν γνωστό ότι ο σοβαρός και αυστηρός εκείνος βασιλεύς ουδεμία είχε ανάμιξη. Εν τούτοις υπό τη μορφή αυτή τέθηκε το ζήτημα για να καταλήξει στην απομάκρυνση του βασιλέως και την ανατροπή της βασιλευομένης δημοκρατίας.
Μετά από μισό αιώνα, το θέρος του 1973, επαναλήφθηκε η ιστορία. Αυτή τη φορά με το πρόσχημα ότι ο βασιλεύς ήταν υπεύθυνος για το "Κίνημα του Ναυτικού". Η δικαιολογία όμως αυτή εφευρέθηκε και χρησιμοποιήθηκε εκ των υστέρων. Διότι όπως ίσως δεν είναι γνωστό στους πολλούς, η ανακήρυξη της αβασιλεύτου και η εκθρόνιση του βασιλέως είχαν αποφασισθεί εβδομάδες πριν αποκαλυφθεί και μάλιστα από τυχαίο γεγονός η σχεδιαζόμενη τότε κίνηση στο ναυτικό.
Το "κίνημα του ναυτικού", θα πρέπει να λεχθεί ότι ως σκέψη προδίδει την αφέλεια όσων το σχεδίασαν και όσων το ενέκριναν. Αποκαλύπτει πόσο απληροφόρητοι ήταν. Είτε "πετύχαινε" είτε "απετύγχανε" το αποτέλεσμα θα ήταν το αυτό. Το επαναστατικό καθεστώς ήταν πανίσχυρο, παρά τις εσωτερικές τριβές του και ορισμένες προσωπικές αντιθέσεις και διατήρησε την ισχύ του μέχρι τέλους, διότι στηριζόταν από το σύνολο των ενόπλων δυνάμεων. Για αυτό ουδεμία σοβαρή ενέργεια εκδηλώθηκε, η οποία θα μπορούσε να απειλήσει ή να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλειά του. Οι διάφορες αντιστασιακές πράξεις, τις οποίες επικαλούνται και προβάλλουν τα πλήθη των "νεοαντιστασιακών" ανήκουν στο χώρο της φαντασίας ή αποτελούν ανεπαίσθητα "χτυπήματα θεάτρου σκιών". Τα διάφορα εφευρήματα περί "καθολικής αντίστασης του λαού μας στη δικτατορία" δεν είναι μόνο νοσηρά, αλλά και αφελή.
Το "κίνημα του ναυτικού", λοιπόν, δεν χρησιμοποιήθηκε μόνο ως πρόσχημα και επιχείρημα για την πολιτειακή μεταβολή, αλλά εχρησίμευσε και ως ανεξάντλητη πηγή αντιστασιακών τίτλων, οι οποίοι εξαργυρώθηκαν και αντηλάγησαν με θώκους, αξιώματα και βαθμούς στο χρηματιστήριο των μεταπολιτευτικών αξιών.
 |
| Ο Αδαμάντιος Ανδρουτσόπουλος |
Τα γεγονότα, τα οποία επακολούθησαν και τα σφάλματα, τα οποία διαπράχθηκαν, εσηματοδότησαν την πορεία και προδιέγραψαν την κατάληψη της κυβέρνησης εκείνης. Είναι γνωστά όσα συνέβησαν, εν τούτοις επιβάλλεται να αναφερθούν ορισμένα, διότι το ψεύδος έχει καταστεί κανόνας στις σχέσεις και τις συγκρούσεις του δημοσίου βίου, η αλήθεια παραποιείται ή αποκρύπτεται προκλητικά και η ιστορία κακοποιείται βαναύσως.
Η ανακήρυξη της αβασίλευτης δημοκρατίας υπήρξε πράξη άκαιρη, άσκοπη και άστοχη. Η πολιτειακή μεταβολή δεν είχε τεθεί ως στόχος της επανάστασης ούτε μέχρι της εποχής εκείνης είχαν ανακύψει λόγοι υψίστης εθνικής σημασίας, οι οποίοι ενδεχομένως επέβαλαν μια τοιαύτη ενέργεια. Είναι γνωστό ότι ευθύς εξ αρχής εκδηλώθηκε αντίθεση μεταξύ βασιλέως και επανάστασης, η οποία κορυφώθηκε με την αντεπαναστατική ενέργεια της 13ης Δεκεμβρίου 1967 και αναχώρηση του βασιλέως από την Ελλάδα. Αλλά τότε ούτε σκέψη καν έγινε περί κατάργησης του θεσμού ή εκθρόνισης του βασιλέως. Βεβαίως η αντίθεση υπεθάλπετο και οι τριβές συνεχίζονταν και όλες οι προσπάθειες συνδιαλλαγής απετύγχαναν. Είναι όμως πολιτικώς αδιανόητο πως η κυβέρνηση, η οποία διακήρυσσε την γραμμή της "πολιτικοποιήσεως" την ίδια στιγμή ανακινεί το πολιτειακό, το οποίο την αποξενώνει από μεγάλα τμήματα του λαού, τοποθετημένα υπέρ του βασιλικού θεσμού. Κατά τον εθνικό διχασμό, ο οποίος διέσπασε την ψυχή του έθνους, η πολιτειακή κρίση είχε τη μορφή της σύγκρουσης δύο προσωπικοτήτων ηφαιστειώδους εκρηκτικότητας, ενός βασιλέως, του Κωνσταντίνου ΙΒ' και ενός πολιτικού, του Ελευθερίου Βενιζέλου, ανεξαρτήτως των διαστάσεων, τις οποίες προσέλαβε και των μετέπειτα εξελίξεών της. Ο Ελ. Βενιζέλος ούτε κατά του πολιτεύματος εστρέφετο ούτε κατά της δυναστείας. Σε δηλώσεις του προς τον Παρισιανό "Χρόνον" τον Δεκέμβριο του 1915 αφού τόνιζε ότι θα αποτελεί λάθος να πιστευθεί ότι συνωμοτεί κατά του "πολιτεύματος της συνταγματικής μοναρχίας" πρόσθετε:
"Διότι η Ελλάς δεν είναι έτοιμη για δημοκρατία και ίσως δε θα είναι έτοιμη επί αιώνες. Ουδέποτε επίστευσα ότι η δημοκρατία είναι κατάλληλη για τη διακυβέρνηση της Ελλάδος αυτήν την περίοδο της ιστορίας της. Έχω συχνά πει στο βασιλέα ότι η Ελλάς θα χρειασθεί τη δυναστεία του εκατό και ίσως διακόσια έτη ακόμη.
Το κόμμα των Φιλελευθέρων της Ελλάδος είναι σήμερα προσωπικό κόμμα. Εάν οτιδήποτε συνέβαινε στον αρχηγό του (Βενιζέλο) θα διαλυόταν και τα μέλη του θα προσχωρούσαν στα παλιά πολιτικά κόμματα. Εάν γινόταν δημοκρατία, θα έπρεπε να εκλεγώ πρόεδρος. Αλλά κανείς θα υπήρχε στο κόμμα Φιλελευθέρων για να με διαδεχθεί. Η Ελλάς θα περιήρχετο στη θέση του Μεξικού υπό τον Πορφύριο Ντιάζ. Τούτο υπήρξε κακό για το Μεξικό και θα αποβεί ακόμα χειρότερο για την Ελλάδα".
Οι συνεργάτες, οι συνεχιστές και οι διάδοχοί του (του Βενιζέλου) έθεσαν θέμα δυναστείας. Παραγνώρισαν τη διδασκαλία του ιδρυτή της σχολής. Συμβαίνει, σχεδόν πάντοτε, οι μαθητές με το φανατισμό του νεοφώτιστου να παρακάμπτουν και να υπερβαίνουν τη σοφία του διδασκάλου. Αλλά και εκείνοι, χωρίς να προβάλουν με πειστικότητα ανώτερες ιδεολογικές θέσεις, χρησιμοποίησαν κομματικά κριτήρια και η επιχειρηματολογία τους ουδέποτε υπερέβη το επίπεδο ενός στείρου αντιβασιλισμού. Το 1915 ο Ελ. Βενιζέλος δεν έθεσε ζήτημα προτιμήσεως αβασίλευτης δημοκρατίας έναντι βασιλευόμενης, αλλά θέμα κακής χρήσης των προνομίων του ανωτάτου άρχοντος. Επίσης και το 1923 το πολιτειακό ζήτημα δεν τέθηκε υπό την πολιτειακή του μορφή, αλλά υπό το πρόσχημα ότι ο ανώτατος άρχων, ο βασιλεύς Γεώργιος Β' είχε δήθεν συμμετάσχει στην αντεπανάσταση του 1923, ενώ ήταν γνωστό ότι ο σοβαρός και αυστηρός εκείνος βασιλεύς ουδεμία είχε ανάμιξη. Εν τούτοις υπό τη μορφή αυτή τέθηκε το ζήτημα για να καταλήξει στην απομάκρυνση του βασιλέως και την ανατροπή της βασιλευομένης δημοκρατίας.
 |
| Το βιβλίο του Ανδρουτσόπουλου |
Μετά από μισό αιώνα, το θέρος του 1973, επαναλήφθηκε η ιστορία. Αυτή τη φορά με το πρόσχημα ότι ο βασιλεύς ήταν υπεύθυνος για το "Κίνημα του Ναυτικού". Η δικαιολογία όμως αυτή εφευρέθηκε και χρησιμοποιήθηκε εκ των υστέρων. Διότι όπως ίσως δεν είναι γνωστό στους πολλούς, η ανακήρυξη της αβασιλεύτου και η εκθρόνιση του βασιλέως είχαν αποφασισθεί εβδομάδες πριν αποκαλυφθεί και μάλιστα από τυχαίο γεγονός η σχεδιαζόμενη τότε κίνηση στο ναυτικό.
Το "κίνημα του ναυτικού", θα πρέπει να λεχθεί ότι ως σκέψη προδίδει την αφέλεια όσων το σχεδίασαν και όσων το ενέκριναν. Αποκαλύπτει πόσο απληροφόρητοι ήταν. Είτε "πετύχαινε" είτε "απετύγχανε" το αποτέλεσμα θα ήταν το αυτό. Το επαναστατικό καθεστώς ήταν πανίσχυρο, παρά τις εσωτερικές τριβές του και ορισμένες προσωπικές αντιθέσεις και διατήρησε την ισχύ του μέχρι τέλους, διότι στηριζόταν από το σύνολο των ενόπλων δυνάμεων. Για αυτό ουδεμία σοβαρή ενέργεια εκδηλώθηκε, η οποία θα μπορούσε να απειλήσει ή να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλειά του. Οι διάφορες αντιστασιακές πράξεις, τις οποίες επικαλούνται και προβάλλουν τα πλήθη των "νεοαντιστασιακών" ανήκουν στο χώρο της φαντασίας ή αποτελούν ανεπαίσθητα "χτυπήματα θεάτρου σκιών". Τα διάφορα εφευρήματα περί "καθολικής αντίστασης του λαού μας στη δικτατορία" δεν είναι μόνο νοσηρά, αλλά και αφελή.
Το "κίνημα του ναυτικού", λοιπόν, δεν χρησιμοποιήθηκε μόνο ως πρόσχημα και επιχείρημα για την πολιτειακή μεταβολή, αλλά εχρησίμευσε και ως ανεξάντλητη πηγή αντιστασιακών τίτλων, οι οποίοι εξαργυρώθηκαν και αντηλάγησαν με θώκους, αξιώματα και βαθμούς στο χρηματιστήριο των μεταπολιτευτικών αξιών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου