Παιδοφύλαγμα και Βασίλισσα Φρειδερίκη

Τον Απρίλιο του 1947 η Βασίλισσα των Ελλήνων Φρειδερίκη, μετά από επανειλημμένες αυτής επισκέψεις μέχρι των ακρότατων ορίων της Ελληνικής Επικρατείας, κατά τις οποίες διεπίστωσε προσωπικώς την κατάστασιν που είχε δημιουργηθεί από τον συμμοριτοπόλεμο, εξέπεμπε ραδιοφωνική έκκληση, που τόνιζε:

«Πληθυσμοί ολόκληροι ξεκληρίζονται, άνδρες, που έπειτα από χρόνων μόχθους είχον δημιουργήσει μίαν εστία, σύρονται δαμασμένοι από την καταστροφήν. Γυναίκες που έχασαν κάθε προστάτην, συχνά με νήπια στην αγκαλιά τους, ολοφύρονται σε κάθε γωνιά. Παιδιά ορφανά γυρίζουν εις τους δρόμους αναζητώντας κάποιο στήριγμα. Όλους, χωρίς καμμίαν διάκρισιν, οι λοιποί Έλληνες οφείλομεν να βοηθήσωμεν».


Ραδιοφ. έκκλησις της A.M. Βασίλισσας Φρειδερίκης.

Απρίλιος 1947

Η έκκλησις αυτή της Βασιλίσσης των Ελλήνων έκαμε ζωηρότατη εντύπωσιν σ'

όλον τον Ελληνικό λαόν.

Πρωτοβουλία των Βασιλέων, απεφασίσθει να δοθή βοήθεια κατά πρώτον προς τα
παιδιά, που αποτελούν το φυτώριο και την ελπίδα της φυλής το βάθρον που
πάνω του θα στηριχθεί η πατρίδα. Εντός δε, ολίγων ημερών από την ανωτέρω
Βασιλική έκκληση, ιδρύθηκε στη Θεσσαλονίκη η πρώτη Παιδόπολις, όπου
συνεκεντρώθησαν τα παιδιά των πρώτων συμμοριοπλήκτων.

Κατά τα εγκαίνια της πρώτης αυτής παιδοπόλεως, η Βασίλισσα των Ελλήνων
έλεγε:

«Η σημερινή ημέρα είναι από τις ευτυχισμένες της ζωής μου. Φέρνω σήμερα εις τους κατοίκους της Βορείου Ελλάδος ένα μήνυμα αγάπης και αφοσιώσεως και εμπιστοσύνης από τους κατοίκους των Αθηνών. Σήμερον εδώ εορτάζωμε
τα εγκαίνια της πρώτης παιδουπόλεως που εφύτρωσε τρεις μόλις εβδομάδας μετά την έκκλησίν μου. Η παιδούπολις αυτή είναι η πρώτη βοήθεια που στέλνουν οι Έλληνες, όλοι, οι Έλληνες μαζί, στους υποφέροντας αδελφούς
τους της Βορείου Ελλάδος. Είναι μία δήλωσις που βροντοφωνεί ότι όλοι οι Έλληνες είμαστε ένα, όλοι μαζί εις την ευτυχίαν και όλοι μαζί εις την
δυστυχίαν.

Η ενότης είναι μεγάλη δύναμις, του Λαού μας, και η ενότης αυτή, της οποίας
ο πρώτος μικρός καρπός είναι αυτή η παιδούπολις, θα μας βγάλη ως το τέλος
ευτυχείς από την σημερινήν κακοδαιμονίαν.

Η παιδούπολις αυτή πρέπει να γίνη ένα πρότυπον κέντρον και να μείνη ένα
λαμπρόν μνημείον των ηρωικών θυμάτων που έδωσαν τα πάντα και την ζωήν
τους δια κάτι πολύ μεγάλο, που λέγεται, μόνον με μία λέξη, την «ΕΛΛΑΔΑ».
Όσα από τα παιδιά αυτά είναι ορφανά δεν πρέπει να το αισθανθούν ποτέ. Εγώ
δε σας λέγω ότι δεν είναι ορφανά. Είναι τα παιδιά όλων μας.

Πρέπει όλοι οι Έλληνες να τα περιβάλουμε με αγάπη και στοργή και φροντίδα
και να συναγωνισθούμε ποιος πρώτος θα τα κάμη δικά του. Πρέπει να
αναπτύξουμε την Ελληνική ψυχή και το σώμα τους, ούτως ώστε όταν
μεγαλώσουν να γίνουν τέλειοι Έλληνες και Ελληνίδες, γεμάτοι αγάπη,
πολιτισμό και πρακτικό πνεύμα.

Ονομάζω την παιδούπολη αυτή Αγίαν Ειρήνην, γιατί όλοι επιθυμούμε και ευχόμεθα να επανέλθη η ειρήνη εις τον τόπον μας. Επί πλέον ένα από τα
παιδιά μου λέγεται Ειρήνη και όπως αγαπώ το παιδί μου έτσι αγαπώ όλα τα παιδιά της Ελλάδος».


Η λαίλαπα όμως που ενέσκηψε στην μαρτυρική ύπαιθρο από το συμμοριτοπόλεμο, δημιούργησε πρόβλημα δια την διάσωση των παιδιών.
Μολονότι σ' όλη την Ελλάδα επικρατούσε μεγάλη αναταραχή, διότι το παν σχεδόν ήταν διαλελυμένον, εν τούτος η Βασιλική Πρόνοια κατόρθωσε και ίδρυσε κατά το 1947 επτά παιδοπόλεις, που συνεκέντρωσαν τα απροστάτευτα παιδιά.

Η συμφορά από το Παιδομάζωμα

Ο Μάρτιος του 1948, ήταν ο μήνας που επρόκειτο να επισσωρευθούν και άλλα
δεινά στην Ελληνική νεότητα. Προσετέθη το απεχθέστερον των εγκλημάτων, το
παιδομάζωμα.

Ευθύς μόλις ενεφανίσθη η φοβερή αυτή κατά του έθνους απειλή, η Ελληνική
Κυβέρνησις σε συνεργασία με όλες τις φιλανθρωπικές οργανώσεις ή τα ιδρύματα
της χώρας, έσπευσε να απομακρύνει, όσον το δυνατόν μεγαλύτερο αριθμόν
παιδιών από τις απειλούμενες και πλέον εκτεθειμένες περιοχές της Βορείου
Ελλάδος και να τα μεταφέρει σ' ασφαλή κέντρα. Δια πράξεως του Υπουργικού
Συμβουλίου συνεστήθη Επιτροπή συντονισμού, που προέβη αμέσως στη
συγκρότηση ειδικής υπηρεσίας περιθάλψεως Ελληνοπαίδων.

Η υπηρεσία αυτή μερίμνησε δια την συγκέντρωση παιδιών από τις
απειλούμενες περιοχές σε προσωρινά κέντρα ασφαλείας, από εκεί δε, σε ειδικές
παιδοπόλεις.

Η Βασίλισσα κάλεσε καθ' έναν που μπορούσε να την βοηθήσει δια την προστασία των παιδιών. Έτσι εντός ολίγων εβδομάδων ιδρύθηκαν 53
παιδοπόλεις, και πολλών απ' αυτές ορισμένο αριθμόν παιδιών ανέλαβαν να συντηρήσουν τουλάχιστον κατά τους πρώτους μήνες της λειτουργίας τους ιδιωτικές οργανώσεις.

Οι παιδοπόλεις οργανώθηκαν και λειτούργησαν με τις πλέον άριστες των
συνθηκών. Δεν απέβλεπαν μόνον στο να εξασφαλίσουν στα παιδιά καθαριότητα,
σωματική αγωγή, εκπαίδευση, ψυχαγωγία και καλή διατροφή, αλλά κατεβλήθη
ειδική προσπάθεια προς διασκέδαση της μελαγχολίας των παιδιών, συνεπεία του
αποχωρισμού τους από τους γονείς τους, χωρίς να τα αποξενώσει
συναισθηματικά από την οικογένεια, τα αγαπητά τους πρόσωπα, από τον τόπον
της γεννήσεως και τις παιδικές τους εντυπώσεις. Χαρακτηριστική είναι η
κατωτέρω περικοπή από 26.7.1948 ειδικής εγκυκλίου της υπηρεσίας
περιθάλψεως των παιδιών, προς όλες τις παιδοπόλεις, με την οποίαν συνιστώντο
μεταξύ άλλων και τα εξής:

«Να καλλιεργούν την αγάπην προς τους γονείς και την νοσταλγίαν του
χωριού διότι αυτά τα στοιχεία αποτελούν την βάσιν της αγωγής πον θέλομεν
να δώσωμεν. Όταν αγαπά τους γονείς και τρέφεται με την ελπίδα να γυρίση
στο χωριό του, το παιδί μας δίδει τις εγγυήσεις, ότι έχει αγνά αισθήματα, ότι
δεν διεφθάρη μέσα εις την ευμάρειαν της παιδουπόλεως και ότι επομένως θα
γίνη καλός πολίτης και αγνός πατριώτης. Επιβάλλεται επομένως όπως τα
στελέχη ενδιαφέρωνται όπως τα παιδιά ζητούν ειδήσεις από τους ιδικούς
των, να τα διευκολύνουν να γράφουν εις τα σπίτια των, να επικοινωνούν και
τα ίδια τα στελέχη με το χωριό των παιδιών γράφοντας εις τον πρόεδρον της
Κοινότητος, εφ' όσον δεν δύνανται να γράψουν εις όλους τους γονείς, δια να
τον πληροφορήσουν δια την υγείαν των παιδιών και τέλος πρέπει να
συμμερίζωνται την χαράν των όταν λαμβάνουν ειδήσεις από τους γονείς
των».

Και η φωνή του «στρατηγού» Μάρκου και του Ζαχαριάδη.

Το υπό καθοδήγηση της Βασίλισσας των Ελλήνων θεάρεστο έργον της
συγκεντρώσεως και προστασίας των Ελληνοπαίδων απ' την καταστροφική
μανία του συμμοριτισμού, έπεσεν σαν βόμβα στην ηγεσία του συμμοριτισμού,
διότι δια της προστασίας των παιδιών αυτών, επήλθε ανακοπή του
παιδομαζώματος.

Η ψευτοκυβέρνησις των συμμοριτών με υπόμνημά της προς τον ΟΗΕ το
φθινόπωρον του 1948 «κατήγγειλε» το έργον τούτο της διασώσεως των
παιδιών, χαρακτηρήσασα αυτό ως «παιδομάζωμα»! Ιδού τι εξεστόμιζε κατά της
Ελλάδος:

«Το παιδομάζωμα, το πραγματικό παιδομάζωμα το έκαμαν οι
μοναρχοφασίστες. Και πράγματι οι μοναρχοφασίστες μόλις πληροφορήθηκαν
ότι οι γονείς στέλνουν τα παιδιά τους στις Λ. Δημοκρατίες, άρχισαν
επιδρομές στα χωριά των κατεχομένων απ' αυτούς περιοχών και άρπαξαν τα
παιδιά από την αγκαλιά των μονάδων τους. Τραγικές σκηνές
διεδραματίσθησαν παντού. Και τα κακόμοιρα τα παιδιά μετεφέρθησαν σε
στρατόπεδα ή παρεδόθησαν σε πλούσιες οικογένειες σαν υπηρέτες. Για να
σκεπάσουν αυτό το πραγματικό έγκλημα, διπλασίασαν το θόρυβο, γύρω από
το δήθεν παιδομάζωμα το δικό μας. Να η αλήθεια για την καμπάνια αυτή που
ξεσήκωσαν τόσον τεχνητά και τόσο κυνικά οι μοναρχοφασίστες και οι
πάτρωνές τους».

Ο Ζαχαριάδης σ' ένα συνέδριον των «Δημοκρατικών» γυναικών, που έγινε στη
Βουδαπέστη τον Δεκέμβριο του 1948 «κατήγγειλε» σ' «όλον τον κόσμον» την
Βασίλισσα της Ελλάδος Φρειδερίκη, ότι συγκέντρωσε τα παιδιά «να τα κάνη
δουλάκια κι αλήτες»!
«... Τα παιδιά της Ελλάδος που με επικεφαλής τη... Βασίλισσα Φρειδερίκη
αρπάχτηκαν με την βία από τη Βόρειο Ελλάδα και είναι δουλάκια κι αλήτες
στις πόλεις ή πεθαίνουν από την πείνα...»

Όμως, το δράμα των γονέων απεικονίζεται στην κατωτέρω έκκληση της Βασίλισσας της Ελλάδος προς τον πολιτισμένο κόσμον δια το παιδομάζωμα.

«... Οι μητέρες τους ήλθαν και μου ζήτησαν βοήθεια. Είδα την απελπισία μέσα
στα μάτια τους, κι άκουσα τον σπαρακτικό τους θρήνο. Με τη δική τους
βασανισμένη ψυχή και με τ' άδεια τους χέρια, στρέφομαι σήμερα προς όλους
σας και σας ικετεύω εν ονόματι του Θεού και προς χάριν των παιδιών σας
βοηθήστε με να ξυπνήσω την συνείδησιν της Οικουμένης, ενώστε την φωνήν
σας με τη δική μας, για να ξαναφέρωμε πίσω τα παιδιά μας, στην αγκαλιά της
μάνας τους. Πάρα πολύν καιρόν έχει μείνει σιωπηλός ο πολιτισμένος κόσμος.
Η σιωπή μπρος σε μια τόσο βαρειά προσβολή, μεγαλώνει το έγκλημα και μας
κάνει όλους συνενόχους...»

Μοναδικό έργον στη σύγχρονη ιστορία των Εθνών.

Επί τη συμπληρώσει δεκαετίας από την σύστασιν της Βασιλικής Πρόνοιας, έγινε
σ' επίσημη τελετή ο απολογισμός του κατά το ανωτέρω χρονικόν διάστημα
συντελεσθέντος έργου. Ο Βασιλεύς των Ελλήνων εκδηλώνων την βαθιά
συγκίνησιν και υπερηφάνειά του δια το ωραίο και πολυσχιδές έργον της
Βασιλικής Πρόνοιας έλεγε:

«Το ωραίον και πολυσχιδές έργον, το οποίον προ ολίγον ανεπτύχθη οφείλεται
εξ ολοκλήρου εις τον Ελληνικόν λαόν, ουδένα δε Έλληνα είναι δυνατόν να
αφήση ασυγκίνητον.

Δια το έργον τούτο, του οποίου την πρωτοβουλία είχεν η Βασίλισσα, είμαι
βαθύτατα συγκινημένος, ευτυχής και ευγνώμων. Τα θαυμάσια αποτελέσματα
δεν θα είχον επιτευχθή χωρίς την ειλικρινή και έμπρακτον συμπαράστασιν
όλων των Κυβερνήσεων της τελευταίας δεκαετίας, χωρίς την κατανόησιν και
συνδρομήν του Ελληνικού λαού, χωρίς την αυτοθυσίαν, την δραστηριότητα
και τον κόπον των συνεργατών της Βασιλικής Προνοίας, ως και όλων των
καθ' οιονδήποτε τρόπον εργαζομένων εν αυτή. Επι πλέον, δια του έργου της
Βασιλικής Προνοίας, εφανερώθη δια μίαν ακόμη φοράν το ευγενές και
δημιουργικόν κεφάλαιον το οποίον αποτελούν δια την Πατρίδα αι Ελληνίδες.

Η Βασιλική Πρόνοια είχε χορηγόν και συμπαραστάτην τον Ελληνικόν Λαόν,
αλλά κύριον εκτελεστήν τας Ελληνίδας. Δια να επιτελεσθή το τεράστιον
έργον εχρειάσθη να περιφρονηθή πάσα ταλαιπωρία, να εγκαταλειφθή πάσα
άνεσις, η δε ολοκληρωτική ανιδιοτελής προσφορά να εξελιχθή εις
καθημερινόν σχεδόν πρόγραμμα. Η ομαδική αυτή προσφορά, θεωρουμένη εν
τω συνόλω είναι μοναδική εις την σύγχρονον ιστορίαν των Εθνών.

Αι γυναίκες της Ελλάδος, διά της Βασιλικής Προνοίας, εχάρισαν εις την
Πατρίδα ωραιότατον διάδημα με απείρους πολυτίμους λίθους, όλους
λαμπρούς, όπως η Διδασκάλισσα της Κονίτσης. Αρκεί να μελετήση τις το
έργον των γυναικών της Ελλάδος εν τη Βασιλική Προνοία δια να κατανοήση
διατί ο Ελληνικός Λαός, σύνολον αξίων τέκνων αξίων μητέρων, είναι τόσον
εκλεκτός. Εν ονόματι τον Λαού Μου, ευχαριστώ όλας τας Ελληνίδας αι οποίαι
ειργάσθησαν και εργάζονται εις την Βασιλικήν Πρόνοιαν. Εκέρδισαν την
ευγνωμοσύνην τον Έθνους και την ευλογίαν του Θεού».

Η Βασίλισσα της Ελλάδος, έλεγε μεταξύ άλλων και τα εξής;

«...Η Πρόνοια εγεννήθη κατά τας πλέον σκοτεινάς ώρας της συγχρόνου
ιστορίας μας. Ήλθεν ως ένα μήνυμα ελπίδος και αγάπης του Λαού προς τον
Λαόν... Η Πρόνοια έχει καταστή πραγματική ευλογία δια τον Λαόν μας και
αυτό συμβαίνει, διότι όλοι σεις οι οποίοι υπηρετείτε εις αυτήν φέρετε οι ίδιοι
την ευλογίαν εις τας καρδίας σας.
Ας ευχαριστήσωμεν όλοι μαζί τον Θεόν, διότι, ανεξαρτήτως του πόσον
πτωχός είναι ο Λαός μας, πόσον βασανισμένος, πόσον ταλαιπωρημένος,
διατηρεί πάντοτε την καρδίαν του δημιουργικήν, γενναίαν, ανιδιοτελή και
ειλικρινή...»

Ο δε πρόεδρος της Κυβερνήσεως Κ. Καραμανλής εξαίρων το έργον της
Βασιλικής Πρόνοιας δια τις παιδοπόλεις, έλεγε μεταξύ άλλων:

«... Η Βασιλική Πρόνοια παρηκολούθησε βήμα προς βήμα τας φάσεις από τας
οποίας διήλθεν η ιστορία της Χώρας μας κατά την τελευταίαν δεκαετίαν. Εις
την ώραν του συμμοριτοπολέμου, με τας 53 παιδοπόλεις, περιέσωσε 23.000
Ελληνόπαιδα, δια να τους αποδώση σώους και αβλαβείς εις τας οικογενείας
των μετά το πέρας της ανταρσίας. Όταν μετά το τέλος της ανταρσίας
εσήμανεν η ώρα της ανασυγκροτήσεως, αι παιδοπόλεις περιορίζονται εις την
περίθαλψιν των ορφανών και απροστάτευτων παιδιών και όλη η προσοχή
στρέφεται προς την εξύψωσιν, την ηθικήν και την επαγγελματικήν, των
παιδιών τα οποία επέστρεψαν εις το χωριό των.»

Το εθνικό και εκπολιτιστικό, έργο των Παιδοπόλεων στην Ελλάδα.

Οι παιδοπόλεις από της συστάσεώς τους μέχρι σήμερον (1947-1961) διήλθον 3
φάσεις:

Πρώτη: (1947-1950). Σ' αυτήν λόγω της καταστροφής του συμμοριτισμού και
του παιδομαζώματος, προέκυψεν εθνική ανάγκη να προστατευθούν πλέον των
20.000 παιδιών.

Δεύτερη: Το 1950 έγινε επιστροφή χιλιάδων παιδιών στις οικογένειές τους.
Έμειναν όμως πολλά ορφανά και η Βασιλική Πρόνοια εμερίμνησε δια την
περίθαλψιν και προστασίαν των παιδιών αυτών. Το έργον λοιπόν της διασώσεως
των παιδιών, που συνετελέσθη κατά την πρώτην φάσιν, ακολουθεί το έργον της
κοινωνικής προνοίας δια άνω των 3.000 παιδιών που έμειναν στις παιδοπόλεις.
και Τρίτη:

Η φροντίδα της Βασιλικής Προνοίας να αποκαταστήση τα παιδιά. Έτσι
μετά την επιστροφήν των παιδιών το 1950, λειτουργούν 9 παιδοπόλεις:
1. «Αγία Σοφία» Βόλου.
2. «Απόστολος Παύλος» Λαρίσης.
3. «Αγ. Αλεξάνδρα» Λαρίσης.
4. «Άγ. Αλέξανδρος» Ζηρού Φιλιππιάδος.
5. «Καλή Παναγιά» Βερροίας.
6. «Αγ. Ελένη» Ιωαννίνων.
7. «Άγιος Γεώργιος» Καβάλας.
8. «Άγ. Δημήτριος» Θεσσαλονίκης.
9. «Άγ. Ανδρέας» Αττικής και
10.«Η Θεοτόκος» Ρόδου.

Επίσης λειτουργούν οι κατωτέρω επαγγελματικές σχολές:
1. «Άγιος Κωνσταντίνος» Σίνδου, Θεσσαλονίκης (Αγροτική σχολή).
2. η Οικοκυρική και επαγγελματική σχολή «Αγ. Βαρβάρα» Αθηνών.
3. η Αγροτική και Οικοκυρική σχολή «Αγία Όλγα» Φλωρίνης.

Υπάρχει δε και το αναρρωτήριον παίδων ο «Άγ. Ανδρέας» Καλαμακίου, Αττικής.
Σ' όλες τις φάσεις της ζωής των Παιδιών από της συστάσεως των παιδοπόλεων
μέχρι σήμερα εκτός της πνευματικής αναπτύξεως που έτυχαν τα παιδιά,
καλλιεργήθηκε το εθνικό φρόνημα το οποίον λόγω των τραγικών γεγονότων από
το 1941 και εντεύθεν, είχε αμβλυνθεί σε πολλά παιδιά, διότι η ψυχή τους
μολύνθηκε από διάφορα δηλητήρια. Καλλιεργήθηκε, η πίστις προς τον Θεό, η
εδραίωσις της αγάπης προς τον πλησίον, η αφοσίωσις προς το καθήκον,
εδιδάχθησαν δε πολλά και μίαν χρήσιμο δια την ζωήν τέχνη. Γενικώς
προετοιμάσθησαν να γίνουν χρήσιμοι στην κοινωνία πολίτες, ωφέλιμα στοιχεία
και πυρήνες προόδου του χωριού τους.

Αποκορύφωμα της στοργής και του ενδιαφέροντος που έδειξε η Βασιλική
Πρόνοια, δια τα παιδιά αυτά, είναι η ίδρυσις σε υπερδιακόσια μέρη των «Σπιτιών
του Παιδιού», που απετέλεσαν τον συνδετικό κρίκο της ζωής των
παιδοπόλεων με την μετέπειτα ζωήν των παιδιών.

Τα παιδιά εφοδιασμένα με τα απαραίτητα πνευματικά και ηθικά εφόδια που
απέκτησαν στις παιδοπόλεις, γίνονται στο «σπίτι του παιδιού» στα χωριά,
πυρήνες προόδου δια την εξύψωσιν του βιοτικού και εκπολιτιστικού επιπέδου του
χωριού τους.



πηγή: Παιδομάζωμα, το μεγάλο έγκλημα κατά της φυλής, Γεώργιος Μανούκας, 1961