Τρίτη 11 Νοεμβρίου 2014

Η επίσκεψη του Βασιλιά Όθωνα στη Σμύρνη το 1833

Ο Βασιλιάς Όθων λίγους μήνες μετά την άφιξή του στην Ελλάδα το 1833 ταξίδευσε σε ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα του αλύτρωτου Ελληνισμού, αυτό της Σμύρνης. Με αυτό του το ταξίδι ο Όθωνας ήθελε να πείσει τους υπόδουλους Έλληνες ότι τους σκέπτεται και ότι τον απασχολεί η τύχη τους. Βέβαια ουσιαστικό αποτέλεσμα δεν ήταν δυνατόν να επιτευχθεί. Ωστόσο ήταν μια αρκετά συμβολική κίνηση.


Αρχικός σκοπός ήταν ο Όθωνας να επισκεφθεί την Κωνσταντινούπολη. Τις διπλωματικές ενέργειες τις άρχισε ο Έλληνας πρέσβης στην Κωνσταντινούπολη Κ. Ζωγράφος, κατόπιν εντολής από την Αντιβασιλεία που ασκούσε την εξουσία στην Ελλάδα τότε, καθώς ο Όθωνας ήταν ανήλικος. Σε ένα υπόμνημα που υποβλήθηκε στο Σουλτάνο Μαχμούτ ο Όθων εξέφραζε την επιθυμία να επισκεφθεί τον Σουλτάνο στην Κωνσταντινούπολη για ανάπτυξη φιλικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών. Το υπόμνημα απορρίφθηκε αμέσως από την Υψηλή Πύλη, καθώς ο Σουλτάνος δεν ήθελε όχι να δει, αλλά ούτε να ακούει καν την ύπαρξη του Βασιλέως της Ελλάδας. Οι προσπάθειες του Ζωγράφου για να γίνει ο ίδιος δεκτός ως διπλωματικός αντιπρόσωπος της Ελλάδας από τον Σουλτάνο απορρίφθηκαν και αυτές. Εκείνη την περίοδο η Οθωμανική Αυτοκρατορία δεν είχε εγκαθιδρύσει ακόμα διπλωματικές σχέσεις με την Ελλάδα.
Παρά το δυσμενές κλίμα, το οποίο επικρατούσε, ο Ζωγράφος συνέχισε τις προσπάθειές του. Επισκέφθηκε τον Οθωμανό υπουργό Εξωτερικών και του ζήτησε άδεια απλής και ανεπίσημης επίσκεψης του Όθωνα στην Κωνσταντινούπολη. Αλλά και πάλι ο Έλληνας πρέσβης συνάντησε άρνηση. Κατόπιν αυτού, ο Ζωγράφος, επικαλέστηκε την βοήθεια του Ρώσου πρέσβη στην Κωνσταντινούπολη, ο οποίος και ανταποκρίθηκε. Έτσι, δόθηκε η άδεια ώστε ο Όθωνας υπό όρους να μεταβεί μόνο στη Σμύρνη. Πρώτος όρος ήταν ότι το ταξίδι θα ήταν μυστικό και η επίσκεψη τελείως ανεπίσημη. Αποκλειστικός σκοπός αυτής θα ήταν να συναντηθεί ο Όθωνας με τον αδελφό του Πρίγκιπα Μαξιμιλιανό της Βαυαρίας, ο οποίος τότε περιόδευε την Ανατολή και θα περνούσε από την Σμύρνη.

Έτσι, ο Όθωνας επισκέφτηκε την ωραία πόλη της Ιωνίας, με τον πολυάριθμο Ελληνικό πληθυσμό, ενώ έτυχε μεγάλων εκδηλώσεων υποδοχής. Με δάκρυα χαράς και υπερηφάνειας οι Έλληνες της Σμύρνης προσήλθαν για να δουν από κοντά τον Βασιλιά της Ελλάδας. Ο συνωστισμός του Ελληνικού λαού της Σμύρνης ήταν πρωτοφανής, το δε παραλήρημα του ενθουσιασμού του, οι επευφημίες του και οι παντοειδείς εκδηλώσεις του ήταν τέτοιες, ώστε μόλις ο Όθωνας αποβιβάσθηκε θεώρησε σκόπιμο να αποσυρθεί και να επιστρέψει στο πλοίο. Ο νεαρός βασιλιάς ήταν αδύνατο να προχωρήσει μέσω του μαινόμενου εκείνου πλήθους, το οποίο ζητωκραύγαζε για να εκδηλώσει τα πατριωτικά του αισθήματα.

Την επόμενη μέρα, κατόπιν επεμβάσεως των Ελλήνων προκρίτων της Σμύρνης, επιτεύχθηκε ο Ελληνικός πληθυσμός να αποφύγει τις ακρότητες και να τηρήσει κάποια τάξη, ώστε να γίνει δυνατή η αποβίβαση του Όθωνα.

Έτσι, την 6η Ιουνίου 1833, γύρω στις 10 το πρωί, ο Όθωνας και η συνοδεία του εγκατέλειπαν το αγγλικό πλοίο Μαδαγασκάρη, το οποίο τους είχε φέρει από το Ναύπλιο και αποβιβάζονταν στην προκυμαία της Σμύρνης. Ο ενθουσιασμός των Ελλήνων με την εμφάνιση του Όθωνα ήταν πρωτοφανής. Χιλιάδες λαού ζητωκράυγαζαν και μαζί μ' αυτούς ολόκληρη η ευρωπαϊκή κοινωνία της Σμύρνης.

Εννέα ημέρες παρέμεινε πλησίον των Ελλήνων της Σμύρνης ο Όθωνας, κατά τις οποίες επισκέφτηκε τα σχολεία, το νοσοκομείο και τα υπόλοιπα Ελληνικά ιδρύματα και συνομίλησε με τους τροφίμους αυτών, ενώ παρακάθισε σε γεύματα που δόθηκαν προς τιμήν του.

Ιδιαίτερα χαρακτηριστική υπήρξε η δοξολογία που τελέστηκε παρουσία του Όθωνα και του αδερφού του Μαξιμιλιανού στον Μητροπολιτικό ναό της Αγίας Φωτεινής. Ο Μητροπολίτης Σμύρνης Σεραφείμ και ο διευθυντής της εκεί Ευαγγελικής Σχολής Ομηρόλης, προσφώνησαν το Βασιλιά της Ελλάδας με πατριωτική έξαρση, με ευλάβεια και βαθιά συγκίνηση.

Ο ύμνος που έψαλλαν οι μαθητές της Ευαγγελικής Σχολής όταν τους επισκέφτηκε ο Όθωνας: 

Μάς ελαμψεν δόξης επληρώθη ή ελπις
Χαίρε πόλις του Θησέως καί Ομήρου η Πατρίς
Ο πρώτος της Ελλάδος άναξ σ' επισκέπτεται κλεινώς
Καί τής φήμης σου λαμπρύνει καί ευφραίνει ευμενώς. 
Ό νέος Άχιλλεύς
καί δεύτερος Θησευς 
Χαίρε λοιπόν ενθύμως ψάλλε 
Ζήτω ό Βασιλεύς. 

Στην Ελληνική Αλληλοδιδακτική Σχολή:
Πρώτος Βασιλεύς Ελλάδος επιβλέπει είς υμάς 
Είς τοιαύτην ευτυχίαν ας προσφέρωμεν τιμάς 
Και συστήσωμεν χορείαν σήμερον νεανικήν
Και ας υμνήσωμεν συμφώνως δόξαν τήν Βασιλικήν . 
Ζήτω ό Άναξ

Όταν ο Όθωνας επιβιβάστηκε στην αγγλική φρεγάτα, η οποία στον πρωραίο ιστό της κυμάτιζε την Ελληνική σημαία, οι υπόδουλοι Έλληνες συνέχιζαν να παραμένουν αφυπνισμένοι ελπίζοντας ότι κάποια μέρα θα αποτελέσουν μέρος της Ελεύθερης Ελληνικής πατρίδας τους.

Οι Τούρκοι, θυρυβηθέντες από την ένθερμη υποδοχή του Βασιλέως της Ελλάδας στη Σμύρνη, προέβησαν αμέσως σε αντίποινα, για να κατευνάσουν τα πνεύματα και να εξαλείψουν κάθε ίχνος ενθουσιασμού, ο οποίος είχε συγκλονίσει τους υπόδουλους Έλληνες. Έτσι, η Υψηλή Πύλη μέσω του Πατριαρχείου Κωνσταντινούπολης ζήτησε την άμεση απομάκρυνση του Μητροπολίτη Σμύρνης Σεραφείμ. Έτσι, ο Πατριάρχης Κωνστάντιος Α' έστειλε δύο επιτιμητικά έγγραφα το ένα προς τον Κλήρο γενικώς και το άλλο προς του Έλληνες της Σμύρνης, με τα οποία τους πληροφορούσε την παύση και εκθρόνιση του Μητροπολίτη, ενώ τον εξόριζε στην Προύσα. Τα έγγραφα αυτά αποτελούν συνέχεια της πολιτικής της υποχωρητικότητας του Φαναρίου από την έκρηξη της Ελληνικής Επανάστασης το 1821.

1 σχόλιο:

  1. "Τα έγγραφα αυτά αποτελούν συνέχεια της πολιτικής της υποχωρητικότητας του Φαναρίου από την έκρηξη της Ελληνικής Επανάστασης το 1821."Δηλαδή τι έπρεπε να κάνει το "φυλακισμένο" Πατριαρχείο ,να επαναστατήσει ,να πέσουν μερικά κεφάλια, ώστε να εκδιωχτεί μαζί με την ομογένεια ;

    ΑπάντησηΔιαγραφή