Η αντιβασιλεία της Αμαλίας 1850-1851

Η Αμαλία και ο Όθωνας

Το 1850 με 1851 ο Βασιλιάς της Ελλάδας Όθωνας απεδήμησε για εννιά μήνες στο Μόναχο. Έτσι, η Βασίλισσα Αμαλία ως Αντιβασίλισσα θα αναλάβει τα σκήπτρα της εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής του κράτους. Με την ανάληψη των καθηκόντων της ασχολήθηκε δραστήρια στη διεξαγωγή έργων, ενώ συγχρόνως μερίμνησε για τον καλλωπισμό και εξωραϊσμό της πρωτεύουσας. Κάθε μέρα πήγαινε στο γραφείο εργασίας του Βασιλέως στις 8 το πρωί και εργαζόταν μέχρι το μεσημέρι, ενώ συνεργαζόταν με τους αρμόδιους υπουργούς για την πολιτική τους και την έκδοση των Φύλλων της Εφημερίδας της Κυβέρνησης. Οι υπουργοί υπολόγιζαν στην άποψη της Αμαλίας, καθώς θεωρούσαν ότι ήταν αντικειμενική και διορατική.


Κατά την εννιάμινη απουσία του Όθωνα επικρατούσε τάξη και πειθαρχία σε όλη τη χώρα. Στην εξωτερική πολιτική η Αμαλία ήταν ιδιαίτερα ευφυής και εύστροφη.
Είναι χαρακτηριστική η περιγραφή που δίνει ο επιτετραμμένος της Γαλλίας Sabatier προς τον πρέσβη στην Αθήνα Θουβενέλ με ημερομηνία 19 Ιουλίου 1851:

Κατά την αντιβασιλεία αυτή συνέβη και το επεισόδιο των τεσσάτων χωροφυλάκων.

Εξερχόμενη η Αμαλία έφιππη για περίπατο, με συνοδία δύο υπασπιστές, ενός αγγελιοφόρου, μίας κυρίας επί των τιμών, του Γερμανού διευθυντή των σταύλων και δύο σταυλίτες, διαπίστωσε ότι την παρακολουθούν τέσσερις χωροφύλακες, οι οποίοι συνήθιζαν να ακολουθούν τη βασιλική συνοδία. Η Βασίλισσα, όμως, κατά την απουσία του Όθωνα, είχε δώσει εντολές να μην υπάρχουν χωροφύλακες. Ενώ, λοιπόν, κατευθυνόταν προς την περιοχή Ελαιώνας διέκρινε από μακριά την παρακολούθηση. Οργισμένη για την παραβίαση της εντολής της και έντονο πείσμα και θυμό είπε:"Α! Θέλουν λοιπόν να με φυλάξουν! ας έλθουν!"

Και πριν οι χωροφύλακες προλάβουν να αντιδράσουν εκείνη με μανιώδη ταχύτητα έφτασε τον Ελαιώνα. Οι χωροφύλακες πανικόβλητοι άρχισαν να τρέχουν προς τον Πύργο της Βασίλισσας (στο Ίλιον). Η Βασίλισσα όμως με πολλούς ελιγμούς ενώ πέρασε τον Ελαιώνα στράφηκε προς το Λυκαβητό και με από την οδό Κηφισσίας καταφθάνει νωρίτερα στα ανάκτορα (στην πλατεία συντάγματος) και εισήλθε από την πίσω πόρτα, κάτι που δεν συνήθιζε. Οι χωροφύλακες σε απόγνωση ανακοίνωσαν στον μοίραρχό τους ότι χάθηκε η Βασίλισσα! Ταραγμένος ο μοίραρχος κοινοποιεί τα λεχθέντα στους αξιωματικούς που βρίσκονταν εκεί, και σπεύδει αμέσως στα ανάκτορα. 

Τα Ανάκτορα Αθηνών το 1915

Στα ανάκτορα ο μοίραρχος ανακοινώνει στον αυλάρχη Γρίβα Γαρδικιώτη τα γεγονότα, όμως εκείνη τη στιγμή ακούγονταν τα τύμπανα που ανακοίνωναν την επιστροφή της Βασίλισσας. Ύστερα από λίγο η Αμαλία σε έντονο ύφος είπε στον αυλάρχη: "Το πρώτο πράγμα, το οποίο πρέπει να υπάρχει εδώ μέσα είναι πειθαρχία και η υπακοή." Ο Γρίβας απάντησε: "Η Μεγαλειότητά σου έπραξε το καθήκον της να θυμώσεις και να με επιπλήξεις, αλλά και εγώ έκανα το δικό μου καθήκον. Ο Βασιλεύς μας άφησε όλους εδώ μέσα σ' αυτό το Παλάτι, με όλα τα αγαθά, όχι για να κοιμόμαστε μαλακά, αλλά για να αγρυπνούμε. Μεγάλη τιμή στο έθνος είναι να 'χεις εμπιστοσύνη, μα μεγάλη πρέπει να 'ναι και η δική μας έγνοια. Άφησέ με, Μεγαλειοτάτη, να σου δώσω πίσω αυτά τα γαλόνια και τη βούλα του Αυλαρχείου και έπειτα να διατάξεις να μη σε ακολουθούνε οι χωροφύλακες".

Ο Αυλάρχης Γρίβας Γαρδικιώτης

Η Βασίλισσα ευρισκόμενη στη μέση της αίθουσας αναγνωρίζοντας το λάθος της, συγκινήθηκε γιατί λύπησε αυτούς που την προστάτευαν και έδωσε το χέρι της στον Γαρδικιώτη, ο οποίος το ασπάστηκε. Έπειτα στραγόμενη προς το γηραιό στρατηγό Νοταρά και τον Βαλτινό ζήτησε συγνώμη, ενώ ταυτόχρονα δάκρυα έτρεχαν από τα μάτια της. Ύστερα από λίγο η Αμαλία τους κάλεσε όλους στο εστιατόριο των ανακτόρων για γεύμα. Έτσι έληξε αυτό το ωραίο επεισόδειο το οποίο αν και συνέβη Ιούλιο, ο ουρανός των Αθηνών έμοιαζε με Απρίλιο.

Ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς λόγους της Βασίλισσας Αμαλίας προς το υπουργικό συμβούλιο της Ελλάδας:

"Εάν η Ευρώπη έδωκεν εις τον Όθωνα τον θρόνον της Ελλάδος, όπως τον έχη απλούν όργανον των ιδίων αυτής συμφερόντων, απατάται! Ο Όθων συνεταύτισε την τύχην του με την τύχης του έθνους. Το δε έθνος έχει μεγάλην αποστολήν εις την Ανατολήν, και ταύτην ανεδέχθη ολόκληρον ο Όθων έστω και με κίνδυνόν του".